Prawa i obowiązki pieszego na przejściu dla pieszych

„Szczególna ostrożność – ostrożność polegająca na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie”.

A więc pieszy, tak jak i kierowca, ma obowiązek obserwować drogę i wchodzić na przejście, gdy ma pewność, że kierujący pojazdem go widzi i na pewno się zatrzyma!

Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma PIERWSZEŃSTWO przed pojazdem.

Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma PIERWSZEŃSTWO przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju. 

Co to jest „ustąpienie pierwszeństwa”?

„Ustąpienie pierwszeństwa – powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić (…) pieszego – do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku”.

Kim jest pieszy wchodzący na przejście? Ważny wyrok sądu

Jeden z kierowców zatrzymał się przed przejściem widząc nadchodzącą pieszą. Jadąca z przeciwnej strony kobieta, choć zauważyła pieszą stojącą przed przejściem, nie zatrzymała się celem ustąpienia pierwszeństwa. 

Kobieta twierdziła w sądzie, że w opisywanej sytuacji nie miała obowiązku ustąpić pieszej, gdyż ta nie rozpoczęła wchodzenia na przejście. Sąd nie zgodził się z taką interpretacją, uznając, że obwiniona i jej świadek „nie znają, bądź nie rozumieją obowiązujących przepisów dotyczących zachowania kierujących, którzy zbliżają się do przejścia dla pieszych”.

W uzasadnieniu wyroku SSR wskazał, że pieszy „wchodzący na przejście” to taki, którego zamiar wejścia jest jasny i czytelny. I już sam zamiar daje mu pierwszeństwo przed kierującym: 

„choć piesza nie postawiła nogi na przejściu to uznać należy, że chciała przez nie przejść i oczekiwanie na wejście poprzedzone podejściem do przejścia sąd ocenia jako ruch pieszej wchodzącej na przejście. Należy uznać, że każde zachowanie pieszego zdradzające zamiar wejścia na przejście dla pieszych kierujący pojazdem musi odebrać, jako sytuację „wchodzenia na przejście”. Wchodzenie należy potraktować jako cały proces, a nie tylko „stawianie nogi”. Idąc dalej można powiedzieć, że gdyby piesza postawiła nogę na przejściu to by już przez nie „przechodziła”, a nie na nie „wchodziła”, a przepis te sytuacje odróżnia.”

Wyrok piotrkowskiego sądu jest bardzo ważny, bo stanowi pierwszy krok w stronę ustalenia orzecznictwa w przypadkach podobnych do opisywanego. Z drugiej strony w Polsce nie obowiązuje prawo precedensu, co oznacza, że kolejne sądy będą mogły wydawać zupełnie inne wyroki.

Niezależnie od interpretacji, najważniejsza jest jednak świadomość, że pieszy jest takim samym uczestnikiem ruchu jak samochód, motocykl czy rower. A ponieważ nie jest w żaden sposób chroniony, to na kierowcach także ciąży obowiązek zachowania szczególnej ostrożności i zwracania uwagi na bezpieczeństwo w okolicach przejść dla pieszych.

Pieszy wchodzący na przejście to ten, którego zamiar wejścia jest jasny i czytelny – orzekł Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim, obalając w ten sposób popularną tezę, że pieszemu, który oczekuje na przejście nie trzeba ustępować pierwszeństwa.

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z 26 maja 2022 r. (sygn. akt. VII W 135/22).

Pieszy, oprócz praw ma również OBOWIĄZKI. ZABRANIA SIĘ JEMU: wchodzenia bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściu dla pieszych oraz zwalniania kroku lub zatrzymywania się, bez uzasadnionej potrzeby, podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko.

Jeżeli przejście dla pieszych wyznaczone jest na drodze dwujezdniowej, przejście na każdej jezdni uważa się za przejście odrębne. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przejścia dla pieszych w miejscu, w którym ruch pojazdów jest rozdzielony wysepką lub za pomocą innych urządzeń na jezdni.