Choroba afektywna dwubiegunowa (w skrócie ChAD) zaklasyfikowana jest do grupy zaburzeń nastroju. Jej głównym objawem są naprzemiennie występujące epizody depresji i manii, czyli ponadprzeciętnie wzmożonej aktywności. Jak się okazuje, choć świadomość na temat tej choroby wśród dorosłych stale rośnie, nadal niewiele mówi się o skali tego zaburzenia u dzieci. A jest ona zaskakująco duża.
Prawie dwa razy częstsza niż autyzm
- Szacuje się, że ChAD występuje u 1,8% populacji pediatrycznej, podczas gdy zaburzenia ze spektrum autyzmu u około 1%. Społeczna świadomość na temat tej choroby i jej rozpowszechnienia jest jednak znacznie mniejsza, zwłaszcza w odniesieniu do dzieci i młodzieży - powiedziała dr Aleksandra Lewandowska, konsultantka krajowa w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży.
Ekspertka ocenia, że przez całe dekady nie przypisywano występowania ChAD okresowi rozwojowemu. Aktualne liczby szacunkowe świadczą jednak o tym, że już nawet 60% pacjentów zdiagnozowanych z ChAD zgłasza pierwsze objawy jeszcze przed 20. rokiem życia.
Ogromny wzrost przypadków choroby afektywnej dwubiegunowej wśród dzieci widać zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, gdzie jeszcze w latach 90. dotyczyło to zaledwie 0,42% dzieci, a już w 2003 roku 7%. Wykazano także, że amerykańskich pacjentów zgłaszających pierwsze symptomy ChAD jeszcze w dzieciństwie było dwa razy tyle co w Europie.
Skąd się bierze ChAD u dzieci?
Dr Lewandowska podkreśla, że na zachorowanie bardziej są narażone dzieci rodziców, u których ChAD już wystąpiła. Nie ukrywa jednak, że duży wpływ mogą mieć także czynniki środowiskowe, m.in. traumatyczne wydarzenia lub doświadczanie przemocy na etapie wczesnodziecięcym.
Dlaczego zaburzenie to jest jak rzadko i błędnie diagnozowane?
- W międzynarodowej czy amerykańskiej klasyfikacji kryteria diagnostyczne ChAD są takie same dla populacji pediatrycznej, jak dla osób dorosłych. Jednak obraz kliniczny tej choroby u dzieci i młodzieży jest naprawdę odmienny. Co niepokojące, aż 80% młodych pacjentów objętych tym badaniem było początkowo leczonych z powodu innej choroby niż ChAD - wyjaśnia psychiatra.
Objawy ChAD u dzieci i nastolatków, które eksperci uważają za alarmujące, to:
- stany lękowe i depresyjne,
- chwiejność nastrojów,
- zaburzenia snu (niezwiązane jednak z siedzeniem przy komputerze czy smartfonie),
- duża impulsywność,
- spadki i nagłe wzrosty energii,
- zaburzenia agresywne,
- znaczące problemy ze skupieniem i zrozumieniem przetwarzanej nowej wiedzy.
Zdarzają się także skłonności do nadużywania substancji psychoaktywnych, a także zachowań potencjalnie niebezpiecznych czy ekstremalnych.
Dr Lewandowska podkreśla, że błędna diagnoza pociąga za sobą nieprawidłowo dobrane leczenie, które może negatywnie wpłynąć na chemię i biologię ośrodkowego układu nerwowego i znacząco zwiększyć ryzyko wystąpienia epizodu manii. W odpowiednio dobranym leczeniu warto jednak zwrócić uwagę na wybór farmakoterapii, która wywołuje jak najmniej skutków ubocznych i wiążę się z najmniejszym ryzykiem wpływu na masę ciała, pracę serca czy funkcje poznawcze, które mogą wyjątkowo problematyczne zwłaszcza dla młodych pacjentów.
Napisz komentarz
Komentarze